Zadbaj o siebie

 „Szlachetne zdrowie, nikt się nie dowie jako smakujesz, aż się zepsujesz” – tymi słowy Jan Kochanowski niezwykle trafnie oddał wartość, jaką ma dla nas nasze zdrowie. Mówi się, że w życiu nie ma nic cenniejszego, niż zdrowie właśnie, jednak zbyt często zapominamy o tej prostej prawdzie. W pogoni codziennego życia wizyty kontrolne odkładamy zawsze „na jutro”, lekarza odwiedzając dopiero wtedy, gdy pojawiają się jakieś dolegliwości. Najczęściej jednak okazuje się wtedy, że nękająca nas choroba znajduje się już w zaawansowanym stadium, które znacznie utrudnia i wydłuża, a czasem wręcz uniemożliwia całkowite wyleczenie. Tymczasem rola profilaktyki praktycznie wszystkich chorób jest nieoceniona: regularne wizyty kontrolne oraz badania dają o wiele lepsze efekty niż jakiekolwiek leczenie. Zresztą, kolejne ze znanych przysłów głosi, że lepiej zapobiegać, niż leczyć, i te słowa każdy z nas powinien wziąć sobie do serca.

Dlaczego profilaktyka jest tak ważna?

Nawet największy sceptyk nie będzie w stanie podważyć teorii, wedle której drogą do zdrowego społeczeństwa jest nie dofinansowywanie leczenia, lecz finansowanie badań profilaktycznych. Rządy wielu państw, w tym Polski, wydają więc duże pieniądze na umożliwienie obywatelom nieodpłatnych badań w kierunku profilaktyki wielu chorób, wychodząc ze słusznego założenia, że jest to opcja nie tylko o wiele lepiej rokująca, ale też znacznie tańsza. Zafundowanie obywatelowi badania raz na kilka lat kosztuje nieporównywalnie mniej, niż leczenie go w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, dlatego nacisk na świadomość zdrowotną wśród mieszkańców państw wysokorozwiniętych oraz rozwijających się stale rośnie. A rola profilaktyki jest naprawdę nie do przecenienia: regularne badania pozwalają na wczesne wykrycie wielu chorób, które w pierwszych stadiach są często całkowicie wyleczalne. Dotyczy to nawet tak poważnych schorzeń, jak nowotwory szyjki macicy i piersi, które rokrocznie prowadzą do śmierci tysięcy kobiet – statystycznie każdego dnia z powodu raka szyjki macicy umiera aż pięć kobiet, natomiast rak piersi jest najczęstszym nowotworem złośliwym kobiet: stanowi aż 20% wszystkich zachorowań na nowotwory u Polek. Wszystko dlatego, że w zdecydowanej większości przypadków kobiety o chorobie nowotworowej dowiadują się, gdy jest już zbyt późno na podjęcie skutecznego leczenia. A tymczasem regularne badania profilaktyczne mogłyby uratować życie ogromnej większości z nich.

Profilaktyka chorób kobiecych

W ramach państwowej polityki prozdrowotnej wyjątkowo silny nacisk kładzie się na profilaktykę chorób kobiecych, w szczególności wspomnianych już nowotworów szyjki macicy oraz piersi. Z tego powodu od 2005 roku panie po pięćdziesiątym roku życia raz na dwa lata mają prawo do bezpłatnego badania mammograficznego. Wszystkie kobiety pomiędzy dwudziestym piątym a pięćdziesiątym dziewiątym rokiem życia raz na trzy lata są także uprawnione do wykonania bezpłatnego badania cytologicznego. Coraz więcej samorządów lokalnych angażuje się także w realizowanie programów profilaktycznych w kierunku wirusa HPV (który stanowi jedną z podstawowych przyczyn powstawania raka szyjki macicy), polegających przede wszystkim na zwiększeniu dostępności szczepionek. Regularnie wznawiane kampanie informacyjne, w których propagowaniu media biorą aktywny udział, mają także podnosić świadomość zdrowotną kobiet i przekonywać je do regularnego poddawania się samokontroli piersi. Wszystkie te działania mają na celu zmniejszenie liczby zachorowań na nowotwory wśród pań, a także zmniejszenie śmiertelności wśród tych kobiet, u których choroby nowotworowe zostały wykryte.

O czym powinna pamiętać każda kobieta?

Każda z nas powinna mieć świadomość, że zdrowie jest naszym najcenniejszym skarbem, ale też, że nie zostało nam ono dane na zawsze. By móc bez przeszkód się nim cieszyć, musimy o siebie dbać, regularnie wykonując badania profilaktyczne, przede wszystkim w kierunku chorób nowotworowych piersi i szyjki macicy. Profilaktyka chorób kobiecych obejmuje kilka podstawowych badań, wśród których wymienić należy cytologię (badanie przesiewowe w kierunku raka szyjki macicy), UGS piersi oraz mammografię (radiologiczne prześwietlenie tkanki piersi, wykonywane przede wszystkim u kobiet dojrzałych). Nie wolno także zapominać o samobadaniu piersi, które przeprowadzać należy w trakcie każdego cyklu miesiączkowego. Każde z tych badań jest bezbolesne, każde też może uratować nam życie, dlatego nie należy się ich obawiać, ani tym bardziej odkładać na bliżej nieokreśloną przyszłość. Pamiętajmy, że nowotwór, zdiagnozowany we wczesnym stadium daje duże szanse na całkowite wyleczenie, natomiast zbyt późno wykryty zwykle kończy się śmiercią.

Wciąż zbyt niewiele kobiet zdaje sobie sprawę z tego, jak ważne są regularne badania profilaktyczne. Zwłaszcza, że choroby nowotworowe nie dają praktycznie żadnych objawów, a o ich obecności zwykle dowiadujemy się, gdy ilość komórek rakowych jest zbyt duża, by dało się je wszystkie usunąć. Dlatego podnoszenie świadomości zdrowotnej wśród pań jest tak ważne, i dlatego systematycznego wykonywania badań w żadnym wypadku nie można lekceważyć ani odkładać na później. Pamiętaj, że Twoje zdrowie jest w Twoich rękach – regularnie poddając się badaniom profilaktycznym oraz przeprowadzając samokontrolę piersi znacznie zwiększasz swoje szanse na wczesne wykrycie nowotworu, a co za tym idzie – na całkowite wyleczenie.